‘Lời nguyền tuổi 35’ của kỹ sư công nghệ Trung Quốc

Xu hướng chọn người trẻ, nhạy bén với công nghệ, sẵn sàng tăng ca khiến tuổi 35 trở thành nỗi lo của kỹ sư Trung Quốc.

Theo Financial Times, nhân viên công nghệ Trung Quốc ở tuổi 35 được coi là “lao động già”, không sẵn sàng làm thêm giờ vì còn có trách nhiệm ở nhà. Trong bối cảnh ngành công nghệ Trung Quốc bị siết chặt, nguy cơ mất việc của những người ngoài 35 tuổi ngày càng tăng cao vài năm qua.

Luật sư Yang Baoquan tại Bắc Kinh cho biết: “Có quan niệm những người lớn tuổi không theo kịp tiến bộ của công nghệ, không đủ năng lượng để làm những công việc áp lực cao trong khi công ty phải trả lương cao“. Luật lao động của Trung Quốc cấm người sử dụng lao động phân biệt đối xử dựa trên các đặc điểm như dân tộc, giới tính và tôn giáo nhưng không đề cập rõ ràng đến tuổi.

Mô tả môi trường làm việc trong ngành công nghệ Trung Quốc dưới góc nhìn của các nhà quản lý. Ảnh: Thechinaproject

Các lãnh đạo công nghệ Trung Quốc từ lâu đã công khai bày tỏ sự ưu tiên với giới trẻ. Năm 2019, Chủ tịch Tencent Martin Lau công bố kế hoạch cải tổ 10% giám đốc điều hành của công ty. Ông tuyên bố “công việc của họ sẽ được đảm nhận bởi những người trẻ hơn, những đồng nghiệp mới có nhiều nhiệt huyết hơn”. Giám đốc Baidu Robin Li, trong một bức thư nội bộ được công bố năm 2019, cũng cho biết công ty đang muốn trẻ hóa bằng cách tuyển dụng nhiều người sinh sau năm 1980 và 1990.

Suy nghĩ này đã ăn sâu vào tư duy dùng người trong ngành công nghệ. “Độ tuổi 20-30, bạn tràn đầy năng lượng, sẵn sàng tiến về phía trước. Nhưng khi đã thành cha mẹ, bắt đầu già đi, bạn làm sao theo được văn hóa làm việc 996”, một cựu giám đốc bán hàng tại Meituan nói với Financial Times. Ở Trung Quốc, 996 chỉ thời gian làm việc từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối 6 ngày trong tuần, đặc biệt phổ biến trong lĩnh vực công nghệ.

Dữ liệu từ trang tuyển dụng Maimai cho thấy độ tuổi nhân sự trung bình ở các công ty công nghệ lớn của Trung Quốc như ByteDance, Pinduoduo là 27, tại Kuaishou là 28.

Theo Tổng Công đoàn Trung Quốc, độ tuổi trung bình của lao động nước này là 38,3. Trong bối cảnh ngành công nghệ liên tục sa thải, thắt chặt hoạt động kinh doanh, xu hướng trẻ hóa bộ máy ngày càng rõ ràng. “Lĩnh vực công nghệ tăng trưởng quá nhanh trước đại dịch. Tiếp đến là các chiến dịch siết chặt của chính phủ buộc chúng tôi phải cắt giảm nhóm quản lý nhận lương cao”, lãnh đạo một công ty công nghệ lớn tại Trung Quốc nói.

Trong khảo sát của nền tảng tuyển dụng Lagou Zhaopin năm ngoái, 87% lập trình viên nói “rất lo lắng” về việc bị sa thải hoặc không thể tìm được việc mới sau khi bước sang tuổi 35.

“Lời nguyền tuổi 35” trở thành nỗi sợ của nhân sự công nghệ ở Trung Quốc, khiến nhân viên công nghệ muốn thay đổi nghề nghiệp hoặc tìm việc làm tạm thời không có nhiều lựa chọn. Một lập trình viên 38 tuổi trong tập đoàn gọi xe vừa bị cho thôi việc nói: “Tìm công việc mới rất khó khăn. Thị trường việc làm rất tệ, thậm chí khó hơn năm ngoái, đặc biệt với những kỹ sư già như tôi”.